همه ما گل گاوزبان را به عنوان یک گیاه دارویی آرامبخش می‌شناسیم. دمنوش گل گاوزبان به خصوص به افراد خسته و استرسی توصیه می‌شود. امروزه گل گاوزبان تازه در تزیین، چاشنی غذا و دمنوش به کار می‌رود. همچنین از دانه‌های آن، روغن دانه گل گاوزبان بدست می‌آید و به صورت یک مکمل عرضه می‌شود.
آیا تا به حال چای گل گاوزبان را امتحان کرده‌اید؟ در این مطلب با خواص دمنوش گل گاوزبان و انواع کاربرد گل گاوزبان آشنا خواهید شد.
فهرست مطالب
درباره گل گاوزبان
دمنوش گل گاوزبان چیست؟
خواص گل گاوزبان
طرز تهیه چای گل گاوزبان
عوارض مصرف گل گاوزبان
کاربردهای گیاه گل گاوزبان
از کجا می‌توان دمنوش گل گاوزبان تهیه کرد؟
درباره گل گاوزبان
گل گاوزبان یکی از گیاهان دارویی شناخته شده است. گل گاوزبان یا (Borago officinalis)، گیاه بومی دریای مدیترانه است و برای مدت بسیار طولانی برای مصارف دارویی و آشپزی کشت می‌شود. از نظر گیاه شناسی متعلق به خانواده Boraginaceae از جنس Borago و دارای نام علمی Borago officinalis است. این گیاه به عنوان گل ستاره نیز معروف است زیرا پنج گلبرگ، آبی تیره و ستاره‌ای شکل دارد.
گل گاوزبان کم کالری است. 100 گرم برگ تازه فقط 21 کالری دارد. این گیاه حاوی بسیاری از مواد مغذی گیاهی، مواد معدنی و ویتامین‌های مهم است که برای سلامتی ضروری هستند.
دمنوش گل گاوزبان چیست؟
چای یا دمنوش گل گاوزبان یک چای گیاهی است که از گل و برگ تازه یا خشک شده گل گاوزبان تهیه می‌شود. اگر در فصل گرما آب خنک یا انواع نوشیدنی سرد می‌نوشید، احتمالا نمی‌دانید که دمنوش گل گاوزبان سرد یکی از نوشیدنی‌های عالی در گرما است. گیاه گل گاوزبان طبع گرم و مرطوب دارد. البته چای گل گاوزبان را گرم هم می‌توان نوشید. بیشتر مردم خواص گل گاوزبان را برای آرام بخش بودن می‌دانند اما این دمنوش بسیار فایده دارویی دارد.
از دانه‌های گل گاوزبان برای تهیه چای گل گاوزبان استفاده نمی‌شود. در مقابل از آنها برای تهیه روغن دانه گل گاوزبان استفاده می‌شود.
دمنوش گل گاوزبان چه طعمی دارد؟
طعم چای گل گاوزبان ملایم و کمی میوه‌ای است. اگر هم به صورت سرد دمنوش آن را میل کنید، طعم آن بیشتر حس خواهد شد. گل گاوزبان خشک شده طعم بسیار کمتری دارد و شبیه سایر گیاهان با طعم خنثی است. معمولا بدون شیرین کننده مصرف می‌شود.
فواید گل گاوزبان
1- خواص گل گاوزبان برای تقویت اعصاب
همانطور ک گفتیم دمنوش گل گاوزبان به عنوان آرامبخش طبیعی شناخته شده است. این گیاه نقش کاهش استرس و اضطراب در زندگی پرمشغله و مضطرب امروزی دارد. تحقیقات نشان می‌دهد که نوشیدن روزانه یک لیوان از این چای از اضطراب جلوگیری می‌کند. همچنین نوشیدن گل گاوزبان برای خواب، احساس آرامش و تسکین دارد. حتی گفته می‌شود مصرف دمنوش گل گاوزبان در درمان وسواس بی تاثیر نیست.
بیشتر بخوانید: انواع دمنوش مناسب قبل از خواب
2- فواید گل گاوزبان برای پوست
از آنجایی که حاوی اسید چرب ضروری γ-لینولنیک اسید (GLA) است (یک اسید چرب امگا 6 است)، همینطور ویتامین A که برای سلامت پوست و بهبود زخم مفید است. خواص ضدالتهابی دمنوش گل گاوزبان، آن را در طب سنتی برای درمان آکنه و جوش مهم شناخته است.
چای تهیه شده از گل گاوزبان نیز ممکن است برای درمان نیش حشرات یا آفتاب سوختگی عمل کند. ضماد برگ‌ها همچنین می‌تواند خارش و تورم ناشی از نیش حشرات را تسکین دهد.
3- فواید گل گاوزبان برای سرماخوردگی
یکی از سوالات همیشگی در فصل سرما، انواع دمنوش برای سرماخوردگی است. دم کرده گل گاوزبان نیز برای درمان سرفه، آسم خفیف و کاهش تب نیز موثر است. همینطور به دلیل خاصیت ضد آنتی اکسیدانی سردرد در این دوره را کاهش می‌دهد.
4- گل گاوزبان برای عفونت ادراری
گیاه گل گاوزبان ادرار آور است و عبور ادرار از مجاری را تسهیل می‌کند. انسداد مثانه با نوشیدن چای گل گاوزبان می‌تواند بهبود یابد. یکی از بهترین گیاهان برای سم زدایی بدن به خصوص کلیه‌ها گل گاوزبان است. علاوه بر این در رفع بی اختیاری ادراری نیز مفید است.
5- دمنوش گل گاوزبان برای یبوست
نوشیدن گل گاوزبان برای افراد مبتلا به یبوست توصیه می‌شود زیرا گل گاوزبان به عنوان ملین به تقویت حرکات روده کمک می‌کند.
6- خواص گل گاوزبان در کنترل قند خون
استفاده منظم از چای گل گاوزبان می‌تواند در تنظیم قند خون دیابتی‌ها نقش داشته باشد. هر روز صبح یک لیوان از آن را بنوشید تا قند خون خود را کنترل کنید.
7- خواص گل گاوزبان برای ریه
ویتامین A و کاروتن موجود در گل گاوزبان در محافظت بدن از سرطان ریه، حفره دهان و مخاط مفید است. زمانی که دمنوش گل گاوزبان را می‌نوشید ترکیبات و آنتی اکسیدان موجود در دمنوش گل گاوزبان، به آرامش عضلات کمک می‌کنند و سینوس‌ها را باز می‌کند.
8- خواص گل گاوزبان برای پریود
گل گاوزبان حاوی گاما لینولنیک اسید است. این اسید چرب امگا 6 (چربی 18:3) برای درمان آرتریت، درماتیت، شرایط دردناک قبل از قاعدگی توصیه می‌شود. علائمی مانند خستگی، نفخ و تحریک پذیری قبل از قاعدگی را می‌توان با نوشیدن یک دمنوش گل گاوزبان به طور موثر کاهش داد.
بیشتر بخوانید: بهترین دمنوش برای پریود شدن
9- خواص ضد انتی اکسیدانی
گل گاوزبان ویتامین c بالایی دارد. ویتامین C یکی از آنتی اکسیدان‌های طبیعی قوی است که به حذف رادیکال‌های آزاد مضر از بدن کمک می‌کند. خواص آنتی اکسیدانی گل گاوزبان و ویتامین A سبب شده، هم برای سیستم ایمنی بدن، اثرات ضد ویروسی و بینایی ضروری باشد.
10- خواص گل گاوزبان برای قلب
گل گاوزبان حاوی مواد معدنی مانند آهن، کلسیم، پتاسیم، منگنز، مس، روی و منیزیم است. پتاسیم جزء مهمی از مایعات سلولی و بدن است که به کنترل ضربان قلب و فشار خون کمک می‌کند. آهن یک فاکتور ضروری برای سیتوکروم اکسیداز است که یک آنزیم مهم در متابولیسم سلولی است. علاوه بر این، آهن به عنوان جزئی از هموگلوبین در گلبول‌های قرمز، ظرفیت حمل اکسیژن خون را تعیین می‌کند.
علاوه بر این ویتامین B در گل گاوزبان سطح کلسترول بد را کاهش می‌دهد و گردش خون را بهبود می‌بخشد. از این رو به سلامت قلب نیز کمک می‌کند.
طرز تهیه دمنوش گل گاوزبان
دستورالعمل 1: دمنوش گل گاوزبان گرم
چای گل گاوزبان گرم را با 1 قاشق غذاخوری گل گاوزبان به ازای یک فنجان دمنوش استفاده کنید. همراه با آب جوش دم دهید و بعد از 10 تا 15 دقیقه بنوشید.
دستور 2: چای گل گاوزبان سرد
در صورت استفاده از گل گاوزبان تازه، برگ گل گاوزبان را برداشت کنید. گل گاوزبان را بشویید و برگهای آن را خرد کنید و در ظرفی بریزید
روی آن را با آب جوش بپوشانید و اجازه دهید تا دم بکشد. مدت زمان بیشتری باید زمان دهید. سپس آن را صاف کرده و در یخچال بگذارید.
عوارض مصرف گل گاوزبان
گل گاوزبان مانند برخی از گیاهان حاوی آلکالوئیدهای پیرولیزیدین است. این ماده می‌تواند در مقادیر زیاد سمی باشند. به همین دلیل توصیه می‌شود از نوشیدن مقادیر زیادی چای گل گاوزبان در مدت طولانی خودداری کنید.
✔ زیرا در صورت مصرف طولانی مدت گل گاوزبان می‌تواند به کبد آسیب برساند.
✔ علاوه بر این توصیه می‌شود که زنان باردار و شیرده و همچنین کودکان از گل گاوزبان اجتناب کنند. ترکیبات آلکالوئید موجود در گیاه گل گاوزبان ممکن است وارد شیر مادر شود که برای کودک شما خطرناک است. پس زنان باردار نباید دمنوش گل گاوزبان مصرف کنند.
✔ اگر هم به گل گاوزبان حساسیت داشته باشید، عوارضی مثل خارش، آبریزش بینی، خستگی، سرگیجه و مشکل تنفسی ایجاد خواهد شد.
✔ افرادی که داروهای رقیق کننده خون مصرف می‌کنند، نباید گل گاوزبان استفاده کنند. داروهایی که می‌توانند باعث مسمومیت کبدی شوند، مانند کتوکونازول و استروئیدهای آنابولیک، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند آسپرین، مهارکننده‌های COX-2 و ایبوپروفن.
✔ اگر برای تشنج دارو مصرف کنید، نیز از مصرف گل گاوزبان پرهیز کنید.
✔ این گیاه به تنهایی فشار خون را بالا می‌برد، پس افرادی که قرص فشار خون مصرف می‌کند حتما باید این دمنوش را با آبلیموی تازه یا لیمو عمانی مصرف کنند، ولی بهتر است قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید.
✔ اثرات جانبی مصرف گل گاوزبان ممکن است موارد زیر باشد:
اسهال، سردرد، حالت تهوع و دل درد
توصیه: بنابراین اگر شرایط خاصی دارید، قبل از مصرف گل گاوزبان ابتدا با پزشک خود صحبت کنید.
نکته مهم: یک مطالعه نشان داد که برگهای کامل گل گاوزبان کمتر از برگهای له شده این ترکیبات را آزاد می‌کنند.
بیشتر بخوانید: انواع دمنوش برای کاهش چربی خون
کاربرد گل گاوزبان
یکی از پرکاربردترین مصرف گل گاوزبان، به صورت چای است، که ذکر کردیم. اما گل گاوزبان استفاده‌های دیگری هم دارد.
از برگهای جوان و لطیف آن می‌توان در سالاد استفاده کرد. با بزرگتر شدن گیاه، برگهای آن سفت، کدرتر و طعمشان تلخ می‌شود.
گل گاوزبان فقط برای چند ساعت تازه می‌ماند، زود طعم خود را از دست می‌دهید. از برگهای زرد یا خشک شده خودداری کنید، زیرا طعم آنها بی‌مزه است.
از کجا می‌توان دمنوش گل گاوزبان تهیه کرد؟
از آنجایی که معمولا گل گاوزبان به صورت خشک شده در بازار است، برای تهیه دمنوش گل گاوزبان می‌توانید آن را از عطاری‌ها بخرید و استفاده کنید. البته نمی‌توان به هر عطاری اعتماد کرد. همچنین مجموعه چیتاشاپ دمنوش گل گاوزبان 111 را با کیفیت عالی و به صورت تی بگ (راحت و ساده) تولید می‌کند. برای خرید و مشاهده محصول می‌توانید وارد لینک زیر شوید:
